ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Türk Borçlar Kanunu’nda “bakım alacaklısı” ve “bakım borçlusu” olarak tabir edilen kişilerce yapılan ve taraflara karşılıklı borç yükleyen bir sözleşme türüdür. Bakım alacaklısı ölünceye kadar kendisine bakılacak kişiyi ifade eder bu nedenle gerçek kişi olmak zorundadır. Bakım borçlusu ise bu bakım görevini üstlenen tarafı ifade ettiğinden gerçek veya tüzel kişi olabilir. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi TBK m.611’de bakım borçlusunun, bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, karşılığında bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bir malvarlığı değerini bakım borçlusuna devretmeyi üstlendiği sözleşme türü olarak hüküm altına alınmıştır.
Uygulamada çoğunlukla anne-baba ve çocuklardan biri arasında yapılan bir sözleşme olsa da eşler arasında da uygulama alanı bulabilecek bir sözleşme türüdür.
TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
TBK m.611’de yer alan malvarlığının devri sağlararası işlemle gerçekleştirilebileceği gibi, bakım alacaklısının devredeceği malvarlığına sağlığında ihtiyacı varsa bu durumda ölünce devrinin gerçekleşmesini isteyebilir. Böylece malvarlığının devri ölüme bağlı tasarruf ile gerçekleştirilebilir. Her iki şekilde de gerçekleştirilebilecek olan malvarlığının devri işleminde sözleşmenin tabi olacağı kanun hükümleri bakımından farklılıklar ortaya çıkacaktır. Şayet bakım alacaklısı sözleşemeden kaynaklanan edimini ölüme bağlı tasarruf ile ifa edecekse sözleşmeye Miras Hukuku hükümleri uygulanacaktır. Şayet bakım alacaklısı sözleşmeden kaynaklanan edimini sağlararası bir işlem ile yerine getirecekse, şekil şartlarına ilişkin kurallar dışında Borçlar Hukuku hükümleri uygulanacaktır.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile bakım borçlusunun da yerine getirmesi bazı yükümlülükler bulunmaktadır. Bakım alacaklısı genellikle yaşlı, hasta veya kendisiyle ilgilenecek bir yakını olmayacak ölçüde kimsesiz biri olduğundan bakım borçlusu, sözleşmenin kurulduğu andan itibaren bakım alacaklısına sanki ailesinden biriymiş gibi samimi ve şefkatli davranmalı, aynı zamanda bakım alacaklısının beslenmesi, giyimi, sağlığı ve varsa tedavi masrafları ile titizlikle alakalı olmalıdır.
SÖZLEŞMENİN ŞARTLARI
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi TMK m.545’te yer alan şekil şartlarına tabi olmakla birlikte resmi vasiyetname şeklinde düzenlenmedikçe geçerli olmaz. Resmi vasiyetnamenin nasıl düzenlenmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı TMK m.532’ye göre sözleşme, iki tanığın katılmasıyla resmî memur tarafından yani sulh hâkimi, noter veya kanunla kendisine bu yetki verilmiş diğer bir görevli tarafından düzenlenir.
Şayet ölünceye kadar bakma sözleşmesinin bakım alacaklısı vesayet altındaki bir kişi ise, sulh mahkemesinin kararının alınmasının ardından asliye hukuk mahkemesinin iznine tabi tutulmuştur.
KİMLER DAVA AÇABİLİR?
Ölünceye kadar bakma sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davası açılabilmesi için, bakım borçlusunun yani ölünceye kadar bakmakla yükümlü olan kişinin üzerine düşen tüm bakım ve gözetme yükümlülüklerini yerine getirmiş olmasına rağmen, bakım alacaklısı tarafından kendisine devredilmesi gereken malvarlığı veya malvarlığı değerinin devredilmemiş olması gerekir.
Eğer bakım alacaklısı sağ ise, bu durumda bakım borçlusu veya bakım borçlusunun külli halefleri tarafından, sözleşme konusu taşınmazın tapudaki malikine karşı tapu iptal ve tescil davası açılacaktır. Eğer bakım alacaklısı vefat etmiş ise, bu durumda açılacak olan tapu iptal ve tescil davası murisin mirası reddetmeyen, mirastan çıkarılmamış olan mirasçılarına karşı açılacaktır.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davasında, kendisine husumet yöneltilen davalı/davalılar sözleşmenin geçersiz olduğuna dair iddialarda bulunacaklarsa söz konusu geçersizliği ispatla yükümlü olan taraf kendileri olacaktır.
ZAMANAŞIMI
Tapu iptal ve tescil davalarında dava konusu bir ayni hakka dayandığından zamanaşımı söz konusu olmaz. Bu doğrultuda ölünceye kadar bakma sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davasında da herhangi bir zamanaşımı söz konusu olmayacaktır.
GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
Muris muvazaasına dayalı tapu iptal ve tescil davasında görevli ve yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk mahkemesidir.
Aygüneş Hukuk Bürosu olarak Kuşadası’nda başarılı bir kadroyla hizmet vermekte olup, Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davası sorunlarınızı dava yoluyla çözüme kavuşturmanız aşamalarında hukuki destek sağlamaktayız.